Emek Sineması


Beyoğlu’nun en görkemli binalarından biri 1875 yılında Abraham Paşa tarafından Mimar Alexandre Vallury’e yaptırılan “Serkldoryan” binasıdır. Beş katlı olan ve cephesiyle dikkat çeken bu büyük binada “Serkldoryan Kulübü” (Cercle d’Orient) kurulur ve sonra bina bu isimle anılmaya başlar. Serkldoryan, İstiklal Caddesi üzerindeki İnci Pastanesi ve Rüya Sineması’nın yanı sıra bir pasaja ve bir dizi mağazaya da ev sahipliği yapar.

1940’larda Emek Sineması salonu.
Feza Kürkçüoğlu Arşivi

Yeşilçam Sokağı’ndan girilen Emek Sineması’nın yerinde 1909’da açılan “Skating Palas” isimli bir paten sahası bulunmaktadır. 1924 yılında adını perdenin iki tarafında bulunan Art Nouveau tarzındaki iki melek tablosundan alan Melek Sineması açılır. 1930’lu yıllarda binada Melek, İpek ve Sümer adlı sinemalar hizmet verir. Serkldoryan binası, Varlık Vergisi yıllarında İstanbul Belediyesi’nin, 1957’de de Emekli Sandığı’nın mülkiyetine geçer.

1985’te Emek Sineması’nın da bulunduğu Serkldoryan binası.
SALT Araştırma, Kayıhan Türköz Arşivi

İsmi 1958’de Emek Sineması olarak değiştirilen sinema, 875 koltuğu bulunan salonu, balkonu ve geniş fuayesiyle Beyoğlu’nun en gözde sinema salonları arasına girer. Sinemaseverleri uzun yıllar boyunca ağırlayan, sezonun en iyi filmlerini oynatan, 1982’de başlayan “İstanbul Film Festivali”nin gösterimlerinin yapıldığı seçkin sinemalardan biri olur.

“İrlandalı Kız” filmine ait bilet, 1973.
Çağrı İşbilir Arşivi

Emek Sineması, devrimci öğrencilerin 12 Eylül 1980 Darbesi’ne kadar iyi filmleri iyi bir sinemada seyretmek için gittikleri, 1983’ten sonra da “İstanbul Film Festivali” filmleri için gittikleri bir sinema salonu olarak hatırlanır.

Emek, 2009’da perdelerini açılmamak üzere indirir. Sinemanın kapanmaması için sinemaseverilerin ve kitle örgütlerinin kurdukları “Emek Bizim İnsiyatifi”nin yoğun mücadelesine rağmen alınan “yenileme” kararıyla Serkldoryan binası yıkılarak yerine 2016’da açılan alışveriş merkezi yapılmıştır.

2016’da Emek Sineması’nın da bulunduğu binanın yerine açılan alışveriş merkezi.
Video-Fotoğraf: Çağrı İşbilir
Emek Sineması sokağı, 2021.
Video-Fotoğraf: Çağrı İşbilir